روش کاشت نشاء چگونه است؟

کاشت نشاء در کشاورزی به معنای پرورش گیاهچه در یک مکان مناسب و تحت کنترل و سپس انتقال آن به مکان دیگر است. این روش با کاشت بذر در شرایط ایده‌آل (مانند گلخانه) آغاز می‌شود. هنگامیکه بذرها شروع به جوانه زدن کرده و گیاه به اندازه کافی رشد کرد، آن را به محل رشد انتقال می‌دهند. البته باید بسیار مراقب باشید چرا که جوانه های جدید بسیار حساس و مستعد آسیب می‌باشند.

هدف از کاشت نشا تولید گیاهانی است که تکثیر آن توسط بذر سخت و دشوار است. همچنین به علت کاهش علف‌های هرز، مصرف کم بذر و افزایش بازدهی محصول، تولید نشاء صورت می‌گیرد. کاشت نشاء باعث افزایش بهره وری، عملکرد و همچنین کاهش زمان رشد گیاه شده و مقاومت آن در برابر بیماری ها را افزایش می‌دهد.

فواید و محدودیت های کشت نشاء

کاشت نشاء مزایای زیادی در فرآیند کشت محصول دارد. از جمله این فواید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تسریع در جوانه زنی گیاهان و کوتاه شدن دوره رشد
• تولید محصول پیش از موعد (زودرسی)
• یکنواختی بیشتر در تولید محصولات
• مدیریت و کنترل بهتر شرایط محیطی محصول
• استفاده بهینه از زمین و محل رشد
• انتخاب گیاهان سالم و قوی برای کاشت
• استفاده بیشتر از فصل رشد
• صرفه جویی در مصرف آب و…

اما باید توجه داشته باشید که گیاهان مختلف، واکنشی متفاوت نسبت به این شیوه کشت دارند. از این رو برای برخی از گیاهان این روش توصیه نمی‌شود. برخی گیاهان پس از رشد نیاز به یک دوره مقاوم سازی دارند. مقاوم سازی یعنی گیاه را به تدریج و تحت تنش ملایم به خشکی یا سرما انتقال می‌دهند تا تحمل گیاه افزایش یابد. شرایط آب و هوایی نیز یکی از فاکتورهای مهم در انتقال نشاء است که باید به آن توجه داشت.

روش های تولید نشاء

تولید نشاء در گلخانه نیازمند تخصص و برنامه ریزی دقیق می‌باشد. در ادامه می‌خواهیم گام به گام تولید نشاء و روش‌های آن آن را بررسی کنیم:

تولید نشاء در زمین

یکی از روش های تولید نشاء کاشت آن در زمین است. برای این کار کافیست قسمتی از زمین را انتخاب کرده و سپس خاک آن قسمت را با کودهای آلی ترکیب کنید. اکنون می‌توانید بذرها را در زمین کاشته و روی آنها را با پلاستیک بپوشانید. توجه داشته باشید که این مکان باید از وزش بادهای شدید در امان باشد و خاک آن فاقد بیماری‌ها و علف هرز باشد. این روش کم‌هزینه می‌باشد اما بازدهی کمتری دارد چرا که ممکن است به ریشه‌ها آسیب وارد شده و تثبیت گیاه به خوبی صورت نگیرد.

تولید نشاء در سینی

در روش تولید نشاء در سینی، بذرها را به صورت جدا و در سلول‌های کوچک سینی نشاء کاشته می‌شوند. در این روش هنگام انتقال نشاء، ریشه ها دست نخورده باقی مانده و گیاه با شوک کمتری در محل کاشت مستقر خواهد شد. همچنین در این روش می‌توان از دستگاه‌های نشاء کار نیز استفاده کرد. به علت جا بودن سلول‌های کاشت باعث می‌شود رقابتی میان گیاهان به وجود نیاید و گیاهان بصورت یکنواخت رشد کنند.

کشت نشاء ریشه لخت

یکی از کم هزینه‌ترین روش‌ها، کشت نشاء ریشه لخت در زمین است. این روش به صورت گسترده و در گیاهان داروئی و صیفی‌جات مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر این روش به درستی و با دقت صورت گیرد، باعث افزایش راندمان کشت و کاهش خطا نسبت به روش‌های دیگر می‌شود. توجه داشته باشید که زمان انتقال نشاء به محل رشد اهمیت زیادی دارد و کم و زیاد شدن فاصله زمانی انتقال نشاء باعث افزایش خطا تا 50 درصد خواهد شد. بنابراین باید افراد مجرب و متخصص این کار را انجام دهند.

شرایط مورد نیاز برای کاشت نشاء

• بستر های کشت: بسترهای کشت دارای انواع مختلفی مانند: کوکوپیت، ورمی کولیت، پیت ماس و… برای تولید و کاشت نشاء هستند.
• دما: یکی دیگر از شرایط مورد نیاز برای کشت نشاء دما می‌باشد. دمای مناسب برای کاشت نشاء باید بین 28 تا 30 درجه باشد. بنابراین پس از جوانه زدن، دمای 25 درجه مناسب است.
• آبیاری: آبیاری اولیه نشاء باید سنگین باشد. بهتر است برای یکنواختی فشار آب و عدم جا به جا شدن بذرها، از بوم آبیاری استفاده شود.
• کوددهی: اسیدهای هیومیک باعث افزایش رشد ریشه و بیورادیکانت بهترین محرک رشد ریشه می باشند. در تولید نشاء بهتر است از فسفیمکس مس استفاده کرد چرا که مقاومت گیاه در برابر بیماری‌های قارچی را افزایش می‌دهد.

انتقال نشاء به محل رشد

بهترین زمان برای کاشت و انتقال نشاء به محل رشد هنگامیست که گیاه 4 تا 6 برگ دارد. به صورت کلی 6 تا 8 هفته لازمست تا بذر کاشه شده به گیاه بالغ تبدیل شده و آمده انتقال شود.

مواردی که قبل از انتقال نشاء باید به آن توجه کرد:

• زمین اصلی باید آبیاری شود و سپس نشاء در آن کاشته شود.
• نشاء کاری باید در هوای خنک صورت گیرد.
• پس از نشاء کاری باید هر روز زمین را آبیاری کرد و به تدریج دور آبیاری را افرایش داد.

کلام آخر

کاشت نشاء و انتقال آن به محیط کشت نیازمند اطلاعاتی است که در این مقاله به آن اشاره کردیم. در زمان کاشت نشاء باید به عواملی مانند بستر کشت، دما، آبیاری و تغذیه و کوددهی صحیح نشاء توجه داشت تا عملکرد و بهره‌وری گیاه بیشتر شود. نشاء کاری مزایای زیادی دارد که از جمله آن می‌توان به افزایش راندمان تولید محصول و صرفه جویی در مصرف آب اشاره کرد. درصورتیکه پس از انتقال نشاء به محیط کاشت مراحل گفته شده را رعایت کنید، آسیب و تلفات کمتری نیز خواهید داشت.

سالن نشاء گلخانه هیدروپونیک آتاویتا از تکنولوژی سیستم آبیاری جزر و مد برخوردار می‌باشند. گلخانه هیدروپونیک ارس تارلا امین و امیر تحت عنوان برند آتاویتا، بزرگترین گلخانه هیدروپونیک خاورمیانه می‌باشد. اکنون آتاویتا به واسطه سوابق و تجارب، دانش فنی بومی‌ شده و تجربه تأسیس و تجهیز پیشرفته‌ترین گلخانه‌های شیشه‌ای، نه‌تنها در راه احداث مجتمع‌های گلخانه‌ای جدید در کشور است، بلکه این آمادگی را دارد که برای متقاضیان و افرادی که قصد احداث گلخانه شیشه ای دارند، خدمات مشاوره فنی و احداث گلخانه شیشه‌ای ارائه دهد.