تفاوت بین کشت روی بستر پشم سنگ و کوکوپیت چیست؟

همانطور که در مقالات قبلی نیز گفته شده است، بستر کشت هیدروپونیک یکی از مباحث مهم کشاورزی در این حوزه است بطوریکه انتخاب بستر مناسب موجب افزایش راندمان محصولات خواهد شد. از جمله بسترهای کشت می‌توان به پشم سنگ و کوکوپیت اشاره کرد. تفاوت بین پشم سنگ و کوکوپیت در ماده اولیه‌ای است که از آن ساخته می‌شوند. پشم سنگ (Rockwool) از سنگ مذاب (مواد مصنوعی) ساخته می‌شود و کوکوپیت از پوسته نارگیل (مواد طبیعی). در کشت گل و گیاه گلدانی، کوکوپیت می‌تواند برای سالها به عنوان بستر کشت استفاده شود. در این مقاله می‌خواهیم به تفاوت بین کشت روی بستر پشم سنگ و کوکوپیت بیشتر توضیح دهیم.

پشم سنگ چیست؟

همانطور که در مقدمه نیز اشاره شد، پشم سنگ یک ماده غیر فلزی و غیر ارگانیک بوده و از سنگ‌های آتشفشانی مانند دولومیت و یازالت تشکیل می‌گردد. پشم سنگ را می‌توان در انواع مختلفی از جمله لوله‌ای، تخته‌ای و… یافت. به عبارتی دیگر پشم سنگ الیاف فیبر شده سنگ‌های آتشفشانی است که با مقداری چسب فرم دهی می‌شود. برخی از ویژگی‌های آن موجب شده است تا از آن در کشت هیدروپونیک استفاده شود.

پشم سنگ ویژگی های مختلفی دارد. به عنوان مثال در صنعت به عنوان عایق حرارتی و صوتی از آن استفاده می‌شود. یکی دیگر از ویژگی‌های پشم سنگ، قدرت نگهداری آب است. الیاف پشم سنگ بافتی سبک با تراکم یکنواخت دارد که در نگهداری آب مانند اسفنج است و باعث می‌شود تخلخل هوای مناسبی در آن نیز وجود داشته باشد. از آنجایی که این محصول ازمواد معدنی تشکیل شده، اما کاملا با محیط زیست سازگار است و از آن می‌توان در پرورش محصولات هیدروپونیک استفاده کرد.

کوکوپیت چیست؟

همانطور که اشاره شد، کوکوپیت از پوسته میوه نارگیل ساخته شده و کاملا ارگانیک می‌باشد. ما قبلا در مقاله ” کوکوپیت چیست؟” به طور مفصل در این مورد صحبت کرده ایم. کوکوپیت در انواع مختلفی عرضه می‌شود:

• شن کوکوپیت: معمولا برای آبرسانی مجدد استفاده می‌شود. گریت کوکوپیت را می‌توان بصورت مخلوط نیز فرآوری کرد.
• ماسه کوکوپیت: عمدتا برای برش و کشت استفاده می‌شود. ماسه کوکوپیت ریزتر از شن کوکوپیت است و می‌توان آن را به عنوان بستر استفاده کرد.
• فیبر کوکوپیت: فیبر کوکوپیت باعث انتقال بهتر آب شده و جذب بالایی نیز دارد.
• چیپس کوکوپیت: این نوع از کوکوپیت باعث افزایش 10 تا 40 درصدی هوا می‌شود.
• تخته‌های کوکوپیت: این نوع تشک‌های کوکوپیت فشرده هستند و می‌توانند از توری کوکوپیت و چیپس کوکوپیت یا ترکیبی از آنها ساخته شوند. همچنین می‌توان به آن فیبر کوکوپیت نیز اضافه کرد.

قبل از آنکه از کوکوپیت بتوان برای کشت محصولات استفاده کرد، باید آن را تصفیه کرد. این پیش تصفیه برای آن است که بتوان سدیم و پتاسیم متصل به کوکوپیت را تخلیه کرد. در اغلب مواقع هنگامی که بستر کوکوپیت خریداری می‌شود، این تصفیه صورت گرفته است. با این حال ممکن است کوکوپیت از قبل تصفیه نشده باشد و حتی با قیمتی ارزان‌تر فروخته شود. در نتیجه این یکی از نکات مهمی است که باید هنگام خرید به آن توجه کرد.

تفاوت پشم سنگ و کوکوپیت در چیست؟

همانطور که تا اینجای مقاله مطالعه کردید، پشم سنگ غیر ارگانیک و کوکوپیت از مواد طبیعی بدست می‌آید. در ادامه میخواهیم به سایر تفاوت‌های بین این دو بستر کشت اشاره کنیم:

جریان هوا

ساختار کوکوپیت به گونه‌ای است که هوا به خوبی در آن گردش دارد و این موضوع باعث کاهش شانس به وجود آمدن بیماری‌های قارچی در محصولات می‌شود. علاوه بر این کوکوپیت تامین اکسیژن برای ریشه گیاهان را نیز تضمین می‌کند. کوکوپیت می‌تواند به سرعت آب را به خود جذب کند، حتی اگر کاملا خشک باشد.

بستری پایدار

کوکوپیت یک بستر پایدار است. این بدان معناست که شما می‌توانید آن را حداقل برای 2 سال و بدون افت کیفیت استفاده کنید. این باعث می‌شود از بستر کشت برای چندین فصل کشت استفاده کرد. استفاده از بستر پشم سنگ برای چندین سال سخت است و ممکن است خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد. علاوه بر این بستر پشم سنگ پایداری کمی دارند و موجب کاهش ظریفت آب و ریشه زایی کندتر می‌شوند.

ارزان قیمت و آسیب کمتر به محیط زیست

یکی دیگر از تفاوت بین کشت در بستر پشم سنگ و کوکوپیت ارزانتر بودن کوکوپیت نسبت به پشم سنگ است. نه تنها در هنگام خرید بلکه عمدتا به این دلیل که استفاده از آن هزینه‌های اضافی را شامل نمی‌شود. پس از کشت در بستر پشم سنگ، بستر به دور ریخته می‌شود و به محصولات دیگری مانند آجر بازیافت می‌شود. اما برای کوکوپیت اینطور نیست و پس از کشت، بستر کوکوپیت را می‌توان با خاک باغچه یا زمین مخلوط کرد.

تغذیه

اگر قصد استفاده از کوکوپیت را دارید، توجه داشته باشید که باید برنامه تغذیه‌ای خاصی را تنظیم کنید. کوکوپیت دارای خواصی متفاوت نسبت به پشم سنگ است و مواد مغذی براحتی در آن جذب می‌شود. در حالیکه برخی از مواد مغذی جذب کمتری در پشم سنگ دارند. علاوه بر این کوکوپیت خاصیت تثبیت pH را داراست.

سخن پایانی

اینکه کاشت روی کوکوپیت بهتر است یا روی بستر پشم سنگ، کاملا به نوع محصول زراعی بستگی دارد. محصولات گلخانه‌های هیدروپونیک آتاویتا در بستر کوکوپیت پرورش و تولید می‌شوند. برداشت سریع و بیشتر محصولات، pH خنثی، به حداقل رسیدن عوامل بیماری‌زا و آفات، ایجاد بستری کشت مناسب با قابلیت استفاده مجدد و… از دلایلی است که استفاده از بستر کشت کوکوپیت در گلخانه‌های هیدروپونیک را محبوب کرده است. همچنین استفاده از بستر کشت کوکوپیت در کشاورزی هیدروپونیک، مصرف آب را کاهش می‌دهد چرا که کوکوپیت نگهدارنده آب فوق العاده‌ای است. کوکوپیت نسبت به سایر بسترهای کشت ارزان‌تر است.