چگونگی تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای بعد از فصل کشت

همانطور که می‌دانید، سیستم آبیاری قطره ای یک روش عالی برای آبیاری مداوم گیاهان در گلخانه می‌باشد. این سیستم می‌تواند به دلیل انتشار میکروب‌ها و جلبک‌ها، استفاده از مواد معدنی و آلی دچار گرفتگی و یا آلودگی شود که این موضوع می‌تواند برای محصولات فاجعه‌آمیز باشد. از این رو تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای به صورت منظم اهمیت زیادی دارد. البته می‌توان اینکار را در حین کشت و پس از اتمام فصل کشت نیز انجام داد. در این مقاله می‌خواهیم در مورد نظافت و تمیز کردن سیستم قطره ای بعد از فصل کشت صحبت کنیم.

علل گرفتگی سیستم آبیاری قطره ای

گرفتگی سیستم آبیاری قطره ای ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله آن می‌توان به دلایل فیزیکی مانند رشد جلبک و وجود ذرات شن و ماسه، و نیز دلایل شیمیایی مانند تشکیل رسوبات مواد معدنی اشاره کرد. در صورتیکه آب مورد استفاده برای آبیاری محصولات فیلتر شود، سیستم آبیاری قطره ای از گرفتگی‌های فیزیکی مصون خواهد ماند اما گرفتگی های شیمیایی به هر حال صورت خواهد گرفت. علاوه بر آن برای جلوگیری از بروز بیماری ها، آفات و… تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای در گلخانه اهمیت بسیار زیادی دارد. هنگامی که مواد شیمیایی مانند کود به منبع آب اضافه می‌گردد، در طی واکنش های شیمیایی خصوصیات آب تغییر می‌کند و منجر به تشکیل رسوب می‌شود. برخی از رسوباتی که باعث گرفتگی خطوط انتقال آب می‌شوند عبارتند از: کلسیم، منیزیم، آهن، سولفید منیزیم، اکسیدهای آهن و…

تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای پس از فصل کشت

همانطور که در فوق نیز اشاره شد، بسته به کیفیت آب آبیاری، سیستم های آبیاری قطره ای باید با استفاده از تصفیه کننده‌های شیمیایی تمیز شوند تا سیستم آبیاری به درستی کار کند. برای انجام عمل شستشو، چندین ماده شیمیایی وجود دارد. یکی از کارآمدترین روش‌ها برای تمیزکردن سیستم آبیاری قطره ای، تمیز کردن آنها با سفید کننده کلر (پاکسازی آلودگی‌های آلی) و اسید نیتریک (پاکسازی آلودگی‌های معدنی) می‌باشد.

تمیز کردن با سفید کننده کلر و اسید نیتریک به دلیل اینکه باعث تغییرات سطح pH محصولات می‌شود، بهتر است پس از اتمام فصل کشت انجام شود و در حین کشت با این مواد تمیزکاری صورت نگیرد. برای تمیز نگه داشتن خطوط قطره‌ای در طول فصل کشت، استفاده از پراکسید هیدروژن مناسب است. نکته دیگر اینکه با تمیز نگه داشتن سیستم آبیاری قطره ای دیگر نیازی به تمیز کردن مداوم آن در طول فصل کشت نخواهد بود.

شستشوی اسیدی سیستم آبیاری قطره ای

برخی از اسیدها موجب پاکسازی باقیمانده کود، مواد مغذی و رسوبات آهکی می‌شوند. از جمله آن می‌توان به اسید هیدروکلریک، اسید سولفریک، اسید نیتریک و فسفریک اشاره کرد. علاوه بر این برای از بین بردن برخی از گرفتگی‌ها از اکسیدهای آهن نیز استفاده می‌شود. این اسیدها در برابر جلبک‌ها و سایر مواردی که در اثر مواد آلی به وجود می‌آیند، موثر نیستند و برای برطرف کردن آنها باید از شوینده های دیگری استفاده کرد.

شستشوی پراکسید هیدروژن

پراکسید هیدروژن یک ماده اکسید کننده قوی می‌باشد. این ماده بسیار واکنش پذیر بوده و با آزاد کردن اکسیژن موجب پاکسازی مواد آلی می‌شود. پراکسید هیدروژن می‌تواند انسدادهای ناشی از لجن‌ها، باکتری‌های آلی و… را برطرف کند. اما با اینحال این ماده برای بر مسدود کننده‌های معدنی کارساز نیست. توجه داشته باشید که در هنگام استفاده از این مواد نکات ایمنی را کاملا رعایت کنید چرا که تماس مستقیم پراکسید هیدروژن با کودها و سایر محصولات شیمیایی می‌تواند باعث بروز حادثه شود.

شستشوی کلر

برای شستشو و اکسید کردن رسوبات آلی و از بین بردن جلبک‌ها، از کلر در سیستم آبیاری استفاده می‌شود. کلر ماده‌ای سمی و خطرناک است بنابراین در میزان ترکیب آن باید توجه داشت. این ماده برای زندگی گیاهان و حیوانات مضر است و باید با احتیاط بیشتری مصرف شود. تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای باید به بهترین وجه انجام شود. از این رو باید عملیاتی را به ترتیب انجام داد:

توصیه هایی در خصوص شستشوی سیستم آبیاری قطره ای

• بهتر است در هنگام استفاده از مواد تمیز کننده ایمنی را در نظر بگیرید و با استفاده از تجهیزات محافظ شخصی، تمیزکاری کنید.
• این اطمینان را حاصل کنید که سیستم قطره ای شما در برابر مواد ذکر شده مناسب باشد.
• درپوش ها را بردارید تا خطوط آبیاری به خوبی شسته شوند و زباله ها از بین بروند.
• پروب‌های pH و EC را جدا کنید و اجازه ندهید با محصولات تمیز کننده تماس پیدا کنند.
• توجه کنید که استفاده از اسیدهای یک کار تخصصی می‌باشد و بهتر است از یک کارشناس با تجربه در این زمینه کمک بگیرید.
• همواره pH آب مصرفی را بررسی کنید تا از بروز مشکلات پیشگیری کنید.

سخن پایانی

همانطور که در این مقاله اشاره شد، تمیز کردن سیستم آبیاری قطره ای از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورتیکه اینکار به درستی صورت نگیرد موجب بروز بیماری در گیاهان و همچنین افت کیفیت محصولات کشاورزی خواهد شد. مهمترین نکته در رفع گرفتگی سیستم آبیاری، تجزیه و تحلیل و شناسایی محتوای آن و سپس استفاده از شوینده مناسب برای از بین بردن رسوبات است. در گلخانه های هیدروپونیک ارس تارلا امین و امیر تمامی این موارد جهت تولید محصولی درجه 1 لحاظ می‌شود. تجهیزات و سیستم آبیاری قطره ای مدام تحت کنترل و بررسی بوده و آبیاری نیز با استفاده از سیستم کنترل، مدیریت می‌گردد. تمامی این موارد در صدد تولید محصولات سالم و گسترش صادرات محصولات تولیدی است.