تاریخچه گلخانه شیشه‌ای

اگر با برند آتاویتا آشنا هستید، می‌دانید که آتاویتا برند محصولات تولیدی گلخانه‌های عظیم و مدرن ارس تارلا امین و ارس تارلا امیر است. این گلخانه‌های تمام شیشه‌ای و تکنولوژیک در کشور ما بی‌نظیرند. تلاش کرده‌ایم که تاریخچه‌ گلخانه شیشه‌ای را در کشاورزی دنیا بررسی کنیم و خلاصه‌آن را برای شما بازگو کنیم.

تاریخ گلخانه شیشه ای از کجا شروع شد؟

روایت‌های تاریخی متنوعی درباره پیدایش اولین گلخانه‌ها وجود دارد. از تاریخ‌نگار‌ی‌های روم و مصر باستان گرفته، تا تاریخ پررمز و راز شرق آسیا، نشانه‌هایی از کشت خارج از فصل و طراحی مکانی برای نگهداری و پرورش گیاهان در شرایط قابل کنترل به دست آمده است. برخی محققان معتقدند مصری‌ها اولین کسانی هستند که در زمینه احداث گلخانه دائمی از خود اثر به جا گذاشته‌اند.

اما چیزی که ما امروزه به نام گلخانه و کشت گلخانه‌ای می‌شناسیم، برای اولین بار در اروپا ظهور کرده است. در اواخر قرن ۱۵ در اسپانیا و ایتالیا ساختمان‌های شبه‌گلخانه‌ای می‌ساختند که از آن‌ها برای تولید خارج از فصل برخی محصولات کشاورزی استفاده می‌شد. اقلیم خاص اروپا باعث رونق گرفتن این پدیده دنیای کشاورزی در قرن ۱۹ شد.

در انگلیس گلخانه‌های تجاری از اوائل قرن ۱۹ و در آمریکا نیز از اواخر این قرن  پدید آمد. در هلند آغاز تولید تجاری به اوائل قرن بیستم برمی‌گردد. جهش اصلی تولید گلخانه‌ای بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد. هلندی‌ها در اوایل قرن بیستم در این صنعت سرآمد سایر کشورها بودند. تا قبل از سال ۱۹۵۰ فقط گلخانه‌های شیشه‌ای وجود داشت.

پس از هلند، اروپاي غربي، ژاپن و آمريكا پيشرو توليدات گلخانه‌اي بودند. با وجود گسترش این تکنولوژی به سرتاسر جهان، هنوز هم تکنولوژی هلندی در این صنعت یکی از سرآمدان است.

امروزه هلند دارای بزرگ‌ترین گلخانه‌های جهان است. برخی از آن‌ها بسیار وسیع هستند و هر سال می‌توانند میلیون‌ها سبزی و میوه مختلف تولید کنند.

تاریخچه گلخانه در ایران

اقلیم کشور ما و در اصطلاح چهارفصل بودن آن تا مدت‌ها ما را از کشت گلخانه‌ای بی‌نیاز می‌کرد. اما پیشترفت تکنولوژی‌ کشت گلخانه‌ای و تغییر عوامل اقلیمی، اندیشه بی‌نیازی به گلخانه در ایران را از ذهن‌ها دور کردند.

 در کشور ما، ایران نیز تولید محصولات گلخانه‌ای با تولید گل توسط پروتیوا، باغبان اتریشی مظفرالدین شاه، از حدود یک قرن پیش آغاز شد. در ابتدا از گلخانه در ایران بیشتر برای تولید گیاهان و نشاهای مورد نیاز کاخ‌ها و باغ‌های تفریحی اشراف استفاده می‌شد. گلخانه‌های اولیه شیشه‌ای با چارچوب‌های آهنی بود. با اختراع پوشش‌های پلی‌اتیلن در حدود نیم قرن پیش این صنعت با شدت بیشتری در دنیا و در ایران رشد کرد.

در سال‌های پس از انقلاب و حدود دهه ۷۰ اين امر رشد فزاينده‌ای به خود گرفت. در حال حاضر بر اساس آخرين آمار در سال ۱۳۹۵ سطح زير كشت محصولات گلخانه‌ای در ايران حدود ۱۱هزار و ۲۳۱ هكتار است.

 از اين مقدار قريب به ۸هزار و ۲۱۲ هكتار آن به سبزيجات گلخانه‌ای نظير گوجه فرنگی ، فلفل و فلفل دلمه ای ، خيار و… اختصاص دارد. در مابقی آن نيز گياهان زينتی، دارويی و ساير ميوه‌ها كاشت می‌شود.