کشاورزی هیدروپونیک در ایران

آب کشت یا کشت هیدروپونیک در بین کشاورزان گلخانه ای به گلخانه هیدروپونیک نیز مشهور است. این روش یکی از روش های مدرن و خلاقانه برای تولید محصولات کشاورزی است که بدون نیاز به خاک، سم و با حداقل مصرف آب، محلول مواد مغذی را به گیاه می‌رساند. کشاورزی هیدروپونیک در ایران نیز میسر بوده و می‌توان بدون توجه به آب و هوا و اقلیم منطقه محصولات کشاورزی را کاشت و برداشت نمود.

کشاورزی هیدروپونیک چیست؟

همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، کشاورزی هیدروپونیک یکی از روش های مدرن کشت در صنعت کشاورزی است که به جای آنکه مانند کشت سنتی گیاه در خاک رشد و نمو پیدا کند، در سیالی از محلول های مغذی قرار گرفته و رشد می‌کند.

مزایای کشت هیدروپونیک

افزایش میزان رشد گیاهان، یکی از اصلی ترین مزایای کشاورزی هیدروپونیک می‌باشد. استفاده صحیح و علمی از این روش می‌تواند رشد گیاهان گلخانه‌ای هیدروپونیک را تا 25 درصد و میزان محصولات را تا 30 درصد نسبت به روش سنتی کشت در خاک افزایش دهد. از دیگر مزایای کشت هیدروپونیک میتوان به کاهش مصرف سموم اشاره کرد.

از طرفی دیگر گیاهانی که در خاک کشت می‌شوند، میتوانند تنش های زیادی از جمله شوری، خشکی و… را داشته باشند که این موارد بر کیفیت آن تاثیر مستقیمی دارد. به عبارتی دیگر در روش کشت سنتی بر خلاف کشت هیدروپونیک خاک تحت کنترل نمی‌باشد.

کشاورزی هیدروپونیک در ایران ؛ کشتی بدون نیاز به آب!

با توجه به اینکه کشور ایران کشوری خشک و نیمه خشک است، باید قدر آب را دانست! همانطور که می‌دانید، بسیاری از رودخانه ها و چشمه ها در حال خشک شدن است و میزان آب های زیرزمینی نیز افت کرده است. بنابراین کشاورزی هیدروپونیک در ایران بسیار مورد توجه می‌باشد. این روش بدون توجه بر بحث اقلیم و خاک، امکان کشت گیاهان را در تمامی نقاط ایران به وجود می آورد.

استفاده از کشت هیدروپونیک در کشورهای جهان

بر طبق آمار، حدود 95 درصد از صیفی جاتی که در کشورهای آمریکای شمالی وجود دارند، توسط کشاورزی هیدروپونیک تولید می‌شوند. میتوان گفت این روش در بسیاری از کشورهای جهان، در حال توسعه می‌باشد. کشورهایی مانند ترکمنستان که با سرعت زیادی دنبال کننده این روش می‌باشند. البته باید ذکر کرد که این کشت قابلیت این را دارد که در فضای باز نیز به کار رود اما محدودیت هایی نیز وجود دارد.

هزینه های یک سیستم کشاورزی هیدروپونیک در ایران

به طور کلی در کشت هیدروپونیک 3 دسته هزینه کلی وجود دارد که شامل موارد زیر است:

1. طراحی و ساخت کامل گلخانه هیدروپونیک
2. تجهیزات گلخانه
3. هزینه تامین مواد اولیه (بذر، مواد مغذی و…)

هزینه تمام شده یک سیستم کشاورزی هیدروپونیک در ایران بسته به نوع روش کشت، مساحت، کیفیت سازه، تجهیزات، نوع محصول، شرایطی اقلیمی حاکم بر منطقه و… متغیر می باشد. شما برای راه اندازی یک گلخانه هیدروپونیک، در ابتدا نیاز به زمینی به مساحت حداقل 5 هزار متر دارید تا بتوانید گلخانه های 3 هزار متری داشته باشید.

هزینه ساخت گلخانه وابسته به عوامل دیگری همچون سیستم گرمایشی و سرمایشی، انشعابات، برق رسانی، پوشش گلخانه و… دارد. نکته دیگر اینکه هزینه بذرهای کشت هیدروپونیک نسبت به کشت سنتی بیشتر است، چرا که این گونه بذرها اصلاح شده هستند.

ارس تارلا امیر و امین بزرگترین گلخانه هیدروپونیک خاور میانه

ارس تارلا امیر و امین با بهره‌گیری از تکنولوژی و مشاوره شرکت‌های طراز اول دنیا در زمینه ایجاد مجتمع‌های گلخانه‌ای طراحی گردیده است. تجهیزات و ماشین‌آلات لازم از کشور هلند وارد و تحت نظر مشاوران هلندی نصب و راه‌اندازی شده است. شرکت ارس تارلا امین، گلخانه شیشه‌ای با سیستم کشت هیدروپونیک، در زمینی به مساحت 50 هکتار و 30 هکتار سطح گلخانه‌ای می‌باشد.

این شرکت بزرگ ترین مجموعه گلخانه‌ای هیدروپونیک در ایران و خاور میانه می‌باشد. این گلخانه با اشتغال مستقیم 400 نفر با ظرفیت تولید سالانه 17 هزار تن حدود 85 درصد از محصولات تولیدی خود نظیر فلفل دلمه ای ، بادمجان و گوجه فرنگی را صادر می‌نماید.

روش کشت هیدرپونیک محصولات آتاویتا

کشت محصولات در گلخانه های آتاویتا با استفاده از کوکوپیت در بستر کشت می‌باشد. کوکوپیت با استفاده از الیاف دورریختنی پوست نارگیل تولید می‌شود. در این روش رشته های نازک پوست نارگیل جدا شده و پودر می‌شود. از مزایای استفاده از کوکوپیت در کشت محصولات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برداشت سریع و محصولات بیشتر
• فضای کافی برای سیستم ریشه
• pH خنثی
• کاهش عوامل بیماری‌زای و خطر آفات
• محصولی سازگار با محیط‌زیست
• بستر کشت با قابلیت استفاده مجدد

کلام پایانی

در این مقاله به کشاورزی هیدروپونیک در ایران اشاره کردیم. این روش کشت برای کشور ایران به دلیل کاهش مصرف آب بسیار مناسب می‌باشد. می‌توان گفت با استفاده از این روش میزان مصرف آب تا 70 الی 80 درصد صرفه جویی می‌شود. همچنین کاهش مصرف سموم نیز موضوعی است که نمی‌توان از آن چشم پوشی کرد.