کود کمپوست چیست؟ + تهیه کود کمپوست از بقایای گیاهان گلخانه

سال‌های زیادیست که کشاورزان برای آنکه بتوانند محصولات بیشتر و بهتری تولید کنند، از انواع کودها استفاده می‌کنند. این کودها در ابتدا کاملا طبیعی بودند و با گذشت زمان، استفاده از کودهای شیمیایی رواج پیدا کرد. از کودهای شیمیایی انواع مختلفی به وجود آمد که باعث بدتر شدن کیفیت محصولات و ترویج انواع بیماری‌ها شد. تمامی این عوامل دست به دست همدیگر داد تا کشاورزان دوباره از کودهای طبیعی استفاده کنند اما اینبار علمی تر و بهتر از گذشته! در این زمان بود که کود کمپوست و استفاده از آن رواج پیدا کرده و به کودی محبوب برای محصولات گلخانه‌ای و… تبدیل شد. در این مقاله میخواهیم در مورد کود کمپوست و چگونگی تولید آن بپردازیم.

کود کمپوست چیست؟

هر چیزی که رشد می‌کند در نهایت تجزیه می‌شود. کود کمپوست (Compost) می‌تواند به تهویه و غنی کردن خاک کمک کند. این نوع کود به دلیل مزایای زیادی که دارد، به عنوان “طلای سیاه” شناخته می‌شود چرا که ماده خوبی برای گیاهان محسوب می‌شود. به عبارت ساده‌تر، کمپوست در واقع کودی است که از بازیافت مواد آلی (موادی که از گیاهان و حیوانات به جای می‌ماند) به دست می‌آید. کارشناسان کشاورزی معتقدند کود کمپوست، یکی از بهترین کودهای گیاهی و طبیعی است که جایگزین خوبی برای کودهای تجاری نیز می‌باشد. کشاورزان از کمپوست به عنوان “طلای سیاه” یاد می‌کنند چراکه سرشار از مواد مغذی و مفید برای گیاهان است و می‌توان از آن برای باغبانی و کشاورزی استفاده کرد.

انواع کود کمپوست و نحوه تولید آن

روند ساخت کود کمپوست می‌تواند یک فرآیند چند مرحله‌ای و با نظارت بر ورودی‌های آب، هوا و… صورت گیرد. در ساده ترین سطح، ساختن کمپوست مستلزم مواد آلی مرطوب (زباله سبز) مانند برگ‌ها، چمن و انتظار برای تجزیه مواد پس از گذشت چند ماه است. اما با این حال، فرآیند تجزیه مواد با خرد کردن مواد گیاهی، افزودن آب و هوادهی مناسب انجام می‌شود. کود یا خاک کمپوست به طور کلی شامل 3 نوع می‌باشد که به نوبه خود پرطرفدار هستند:

• کود کمپوست هوازی: در تهیه کمپوست هوازی از هوا برای کمک به تسریع در تجزیه مواد آلی استفاده می‌شود. این نوع کود باید هر چند روز یکبار زیر و رو شود.
• کمپوست غیرهوازی: تهیه این کود دقیقا برعکس کمپوست هوازیست. در این روش تقریبا کاری انجام نمی‌شود و تنها قسمت های مختلف آن جا به جا می‌شود، این کود بشدت بدبو است.
• ورمی کمپوست: در این روش از کرم‌ها، اکسیژن و رطوبت برای تولید کود استفاده می‌شود. همچنین این نوع کمپوست کمترین بوی بد را دارد.

مزایای کمپوست

همانطور که در فوق نیز اشاره شد، کودهای شیمیایی باعث بدتر شدن کیفیت محصولات و همچنین بروز انواع بیماری‌ها شدند. از این رو مهمترین مزیت استفاده از کود کمپوست طبیعی بودن آن است. از دیگر مزایای آن نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کمپوست تولید زباله را کاهش می‌دهد

کمپوست کردن، راهکاری عالی برای بازیافت زباله‌های آلی می‌باشد. ضایعات باغی مانند لاشه گیاهان و… نه تنها بار قابل توجهی بر محیط زیست وارد می‌کند، بلکه پردازش آنها هزینه‌بر نیز می‌باشد. از طرفی دیگر این کود می‌تواند باعث افزایش کیفیت سطح خاک و همچنین تولید محصولات بیشتر نیز بشود.

کاهش انتشار متان از محل های دفن زباله

به طور معمول هنگامی که مواد آلی تجزیه می شوند، تحت تجزیه هوازی قرار می گیرند، به این معنی که توسط میکروارگانیسم هایی که به اکسیژن نیاز دارند تجزیه می شوند. وقتی زباله‌های قابل کمپوست به محل دفن زباله می‌روند، در زیر مقادیر انبوه زباله‌های دیگر دفن می‌شوند و جریان منظم اکسیژن را برای تجزیه‌کننده‌ها قطع می‌کنند. پسماند پس از آن در نهایت تحت تجزیه بی هوازی قرار می‌گیرد و توسط ارگانیسم هایی که می توانند بدون اکسیژن جریان آزاد زندگی کنند تجزیه می‌شوند. در طی تجزیه بی‌هوازی، بیوگاز به عنوان یک محصول جانبی ایجاد می شود.

این بیوگاز تقریباً 50 درصد متان و 50 درصد دی اکسید کربن است که هر دو گازهای گلخانه ای قوی هستند و متان 28 تا 36 برابر موثرتر از CO2 در به دام انداختن گرما در جو طی یک قرن است. اگرچه اکثر محل‌های دفن زباله مدرن دارای سیستم‌های جذب متان هستند، اما این سیستم‌ها همه گاز را جذب نمی‌کنند. محل های دفن زباله سومین منبع بزرگ انتشار متان تولید شده توسط انسان در ایالات متحده است.

بهبود سلامت خاک و کاهش فرسایش خاک با کود کمپوست

کمپوست حاوی سه ماده اولیه موردنیاز برای محصولات باغی می‌باشد: نیتروژن، پتاسیم و فسفر. این کود همچنین شامل عناصر ضروری دیگر مانند کلسیم، آهن، منیزیم و روی است. بنابراین، این ماده می‌تواند یک ابزار ضروری برای بهبود سیستم‌های کشاورزی بوده و جایگزینی بدون ضرر و ارگانیک باشد. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد کپوست در افزایش نگهداری آب و همچنین کاهش فرسایش خاک بسیار موثر می‌باشد.

استفاده از کود کمپوست در گلخانه های هیدروپونیک

همانطور که می‌دانید، کشت هیدروپونیک کشت بدون نیاز به خاک است. در گلخانه های هیدروپونیک نیز لاشه گیاهان پس از اتمام فصل کشت، جهت تولید کمپوست مورد استفاده قرار می‌گیرد و پس از انجام آزمایشات، از آن به عنوان کود ارگانیک استفاده می‌گردد. کمپوست تولید شده در گلخانه های هیدروپونیک مواد آلی زیادی نسبت به کشت خاکی دارا می‌باشد، چرا که در کشت هیدروپونیک، برای دفع آفات از سموم کمتری استفاده می‌شود و همچنین این روش کشت، آلودگی‌های خاک را ندارد. علاوه بر کارهای بزرگی که کمپوست برای محیط زیست انجام می‌دهد، باعث افزایش احتباس آب در خاک نیز می‌شود. همچنین بازده تولید محصولات را بیشتر کرده و به تولیدکنندگان محصولات غذایی برداشت بهتری می‌دهد. همه این موارد به نوبه خود، روشی مقرون به صرفه برای یک تولید محصولات می‌باشد.